معضل بزرگ هندوانه در کشور؛
تعداد بازدید : 0
یارانه پنهانی که در پوست هندوانه از کشور خارج میشود!
براساس آمارهای گمرک ایران، پنج قلم کالای عمده صادراتی بخش کشاورزی کشور در سه ماه نخست سال شامل هندوانه با ۱۳۳ میلیون دلار ارزآوری، گوجه فرنگی با ۱۱۰ میلیون دلار، پسته ۶۶.۴ میلیون دلار، سیب درختی ۳۴.۶ میلیون دلار و سیب زمینی با ۳۲.۲ میلیون دلار ارزآوری میشود.
با توجه به شرایط اقلیمی کشور، وزارت جهاد کشاورزی محدودیت صادرات محصولات آب بر و توسعه کشت محصولات راهبردی را در سال زراعی جدید در دستور کار قرار داده است.
ساداتی نژاد وزیر جهاد کشاورزی میگوید نگاه کلی ما این است که محصولات آب بر با کشت فراسرزمینی تولید و وارد کشور شود و در داخل تمرکز بر کشت محصولات راهبردی و کم آب باشد.
ساداتی نژاد کاهش جذابیت اقتصادی صادرات محصولات آب را یکی از راهکارهای توسعه الگوی کشت اعلام کرد.
با وجود آنکه سیاست وزارت جهاد کشاورزی افزایش عوارض صادراتی محصولات آب بر همچون هندوانه است تا صادرات این محصولات بشدت کاهش یابد، اما چندی پیش آقای علیرضا مهاجر معاونت امور زراعت گفت: به طور کلی ۲ نوع محصول تولید میکنیم که یکنوع محصول خشک و دیگریتر است. تولید ماده خشک به سبب آنکه زمان زیادی میبرد، درنتیجه آب بیشتری مصرف میکند، درحالیکه هندوانه جزو محصولاتی است که کمترین آب را به سبب مدت زمان کوتاه کاشت تا برداشت مصرف میکند و در مقایسه با میزان مصرف آب ماده خشک همچون کلزا بسیار بسیار کمتر است.
طبق گفته مهاجر، ۱۰۰ درصد کشاورزی توسط بخش خصوصی است که با این وجود این مردم هستند که تصمیم میگیرند چه محصولی کشت کنند، ضمن آنکه هندوانه یکی از محصولات میوهای است که مردم فقیر مصرف میکنند که بدلیل آفتاب خوب ایران و شرایط جنوب کشور اقدام به صادرات هندوانه میکنند.
معاون امور زراعت گفت: اگر مردم هندوانه نکارند، خیار یا گوجه فرنگی کشت میکنند که از نظر ما در بین محصولات فرقی وجود ندارد، ضمن آنکه ما نمیتوانیم مردم را مجبور به کشت یکمحصول کنیم و این اجازه و قدرت همنداریم، لذا کار ما سیاست گذاری است تا بتوانیم به سبب قیمت تضمینی که برای محصولات اساسی گذاشتیم، مردم را به این سمت هدایت کنیم. رضا نورانی رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی گفت: بنابر سیاست وزیر جهاد کشاورزی صادرات محصولات کم آب باید جایگزین صادرات محصولات آب بر شود چرا که اگر هزینه آب بری یک کیلو هندوانه را حساب کنیم، بیش از ارزش صادرات آن است که براین اساس یارانه پنهان به مصرف کننده خارج پرداخت کردیم. به گفته او، بارها اعلام کردهایم که جلوی صادرات و تولید محصولات آب بر همچون هندوانه باید گرفته شود، اما تازمانیکه سیاست عوارض از کل محصولات کشاورزی و میوه و تره بار به عنوان آب مجازی گرفته شود، به جایی نمیرسیم.
رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی گفت: در سیاستهای تولید و صادرات باید تجدید نظر صورت گیرد تا برای کشور ما که با کم آبی مواجه است، برنامههای کشت منظم انجام شود تا آب کشور هدر نرود. به عنوان مثال امروز ترکیه جلوی تولید محصولات آب بر همچون هندوانه را گرفته و در مقابل واردات را آزاد کرده است که با این وجود نه تنها پولی پرداخت نکرده، بلکه از تولیدکننده ایرانی یا هر کشور دیگر یارانه پنهان دریافت میکند. با وجود آنکه کم آبی و خشکسالی هر دو کشور ما را تهدید میکند، لذا مسئولان با اجرای برنامه الگوی کشت و حمایت از کشت قراردادی محصولات راهبردی باید از هدررفت آب جلوگیری کنند. قاسم پیشه ور رئیس نظام صنفی کشاورزی گفت: با وجود قیمت پایین محصولات استراتژیک در مقایسه با صیفی و کشت ۲ تا ۳ بار صیفی جات در طول سال، افزایش کشت محصولات استراتژیک و حمایت ویژه از کشت قراردادی باید صورت گیرد تا قیمت این محصولات بر صیفی ارجحیت داشته باشد. به گفته او، هندوانه به عنوان یکی از محصولات آب بر در استانهای شمالی با آب طبیعی کشت میشود و حتی در زمینهای شورهم که امکان کشت محصول دیگر وجود ندارد، هندوانه کشت میشود.
مجتبی شادلو نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران گفت: با وجود محدودیت آب و خاک، انتقادات زیادی به توسعه کشت هندوانه طی ۴ سال اخیر وارد است و رسانهها و دولت به نوعی پیگیر هستند که به رغم آب بر بودن هندوانه، علت توسعه کشت و بی توجهی به هشدارها چیست؟ به گفته او، در مقطعی صادرات هندوانه از منظر اقتصادی ایده آل بود، اما برای چندمین سال متوالی است که صادرات به جهت آب بری بالا صرفه اقتصادی ندارد. این درحالی است که برخی افراد تصور میکنند با کاهش کشت محصول در یک سال، کالا در سال بعد اقتصادی میشود که متاسفانه طی سالهای اخیر حتی در شب یلدا هندوانه نوبرانه با قیمت مناسبی در بازار عرضه شده است.